Niemal co trzeci dorosły Polak przyznaje się do palenia papierosów. To alarmujący wynik, który pokazuje porażkę polskiej polityki zdrowotnej. Ambitny plan ograniczenia liczby palaczy do 5 proc. przed 2030 rokiem wydaje się nierealny.
W przeciwieństwie np. do Szwecji, gdzie odsetek palaczy spadł z 15 proc. w 2008 roku do 5,6 proc. w 2023 roku, Polska nadal zmaga się z wysokim poziomem nikotynizmu.
Według CBOS-u i WHO w Polsce regularnie pali tytoń nawet blisko 8 mln osób.
Palisz i tracisz zdrowie
Wdychanie dymu papierosowego prowadzi do szerokiego spektrum chorób, w tym nowotworów oraz schorzeń układu oddechowego i sercowo-naczyniowego, takich jak żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Palenie papierosów niszczy śródbłonek naczyń i błonę śluzową dróg oddechowych.
Niestety, w Polsce brakuje skutecznych programów walki z nałogiem, co utrudnia realizację strategii „końca gry”, zakładającej redukcję liczby palaczy do 5 proc. do 2030 roku. Ten wskaźnik jest nierealny.
Potrzeba nowych strategii
W obliczu danych dalekich od optymizmu eksperci coraz częściej apelują o wprowadzenie nowych strategii redukcji szkód w walce z paleniem. Propozycja zakłada proponowanie palaczom mniej równie szkodliwych alternatyw, takich jak e-papierosy. W Szwecji czy Stanach Zjednoczonych takie podejście daje pozytywne rezultaty.
W Polsce wciąż brakuje szeroko dostępnych poradni specjalizujących się we wsparciu osób uzależnionych od nikotyny. Na terenie całego kraju działają tylko trzy takie placówki.
Alternatywy i edukacja
E-papierosy stają się popularne zwłaszcza wśród młodzieży. Niestety, są to produkty często pochodzące z Chin, o wysokiej szkodliwości. Kampanie edukacyjne, takie jak „Wdychasz czy oddychasz?”, pokazują, że prawie połowa uczniów używa e-papierosów. W Polsce w ubiegłym roku sprzedano około 100 mln sztuk jednorazowych e-papierosów.
Edukacja na temat alternatywnych metod walki z nałogiem oraz skutków regularnego „puszczania dymka” powinna być prowadzona nie tylko w specjalistycznych poradniach, ale również w gabinetach lekarzy rodzinnych.
