Badania ultrasonograficzne, w skrócie określane jako USG, pozwalają na dokładną ocenę wyglądu i funkcjonowania narządów wewnętrznych. Są nieinwazyjne, przez co całkowicie bezpieczne dla pacjenta. Do standardowych badań ultrasonograficznych zaliczane jest USG jamy brzusznej. Sprawdź, kiedy i z jakiego powodu warto zdecydować się na jego wykonanie.
Bezpieczna metoda badania jamy brzusznej
W jamie brzusznej znajduje się wiele narządów tworzących przede wszystkim układ pokarmowy i wydalniczy. Pomimo możliwości przeprowadzenia badania fizykalnego nie wszystkie z nich można należycie sprawdzić. Umożliwi to natomiast USG jamy brzusznej – metoda obrazowania narządów i tkanek z wykorzystaniem ultrasonografii. Nie należy się jej obawiać, ponieważ pacjent w czasie USG jamy brzusznej nie jest narażony na żadne szkodliwe promieniowanie. Stąd też nawet w przypadku ciężarnych można wykonywać je w celu skontrolowania rozwoju płodu.
U każdego pacjenta, bez względu na wiek i płeć, USG jamy brzusznej pozwala na ocenę:
· wątroby,
· trzustki,
· pęcherzyka żółciowego,
· śledziony,
· nerek,
· pęcherza moczowego,
· aorty,
· żyły głównej dolnej.
U kobiet badanie ultrasonograficzne przez powłoki brzuszne pozwala na ocenę macicy i jajników, a u mężczyzn – m.in. gruczołu krokowego, inaczej prostaty.
Kiedy wskazane jest wykonanie USG jamy brzusznej?
Lekarz internista, pediatra, a także gastrolog, urolog czy ginekolog, mogą zlecić wykonanie USG jamy brzusznej z różnych przyczyn. Najczęstszym wskazaniem jest ból w obszarze brzucha. USG pozwoli zazwyczaj odpowiedzieć na pytanie, co powoduje dolegliwości bólowe u pacjenta.
Ponadto wskazaniem do wykonania tego rodzaju badania będą:
· nawracające nudności i wymioty,
· krwiomocz,
· ostry lub przewlekły ból brzucha,
· przewlekle występujące biegunka lub zaparcia,
· żółtaczka,
· niedawny uraz w obrębie brzucha,
· gorączka o nieokreślonym źródle pochodzenia,
· niezamierzona i niewytłumaczalna z innych względów utrata masy ciała,
· wyczuwalne guzki i zgrubienia pod skórą,
· powiększony, wzdęty brzuch,
· zatrzymanie moczu lub stolca.
USG brzucha wykonuje się rutynowo u kobiet w ciąży, po I trymestrze, oraz w ramach profilaktyki zdrowotnej. Wskazaniem do wykonania badania mogą być nieprawidłowości występujące w badaniach laboratoryjnych moczu, krwi i stolca.
Dlaczego warto wykonać USG jamy brzusznej?
Z uwagi na bezinwazyjność badania, dostępność i szybką diagnostykę, warto wykonać je zawsze przy dolegliwościach brzusznych niewiadomego pochodzenia. Lekarz ma szansę na wykrycie na wczesnym etapie rozwoju schorzeń wątroby, trzustki, śledziony czy nerek i dróg żółciowych. USG rozstrzyga, czy doszło do zapalenia wyrostka robaczkowego, a także pozwala zdiagnozować tętniaka aorty brzusznej, zakrzepicę żył albo obecność płynu w otrzewnej. Umożliwia także śledzenie rozwoju dziecka w trakcie życia płodowego. U kobiet warto wykonać USG w ramach leczenia niepłodności czy w przypadku krwawienia z dróg rodnych. Badanie ma zastosowanie również przy wykrywaniu potencjalnych zmian nowotworowych i monitorowaniu postępów w leczeniu onkologicznym.
Jak przygotować się do USG jamy brzusznej?
Przed planowanym badaniem unikaj spożywania produktów wzdymających. Zastosuj lekką dietę i dzień wcześniej nie pij alkoholu. Zgłoś się na badanie na czczo, przy czym ostatni posiłek spożyj najpóźniej o 19 poprzedniego dnia. Wypij od 0,5 do 1 l wody przed badaniem, ponieważ w trakcie procedury powinieneś mieć lekkie parcie na pęcherz. Lekarz może zalecić przyjmowanie przed badaniem USG jamy brzusznej środka ułatwiającego wydalanie gazów jelitowych. Dzięki temu wyniki badania będą bardziej miarodajne.
USG jamy brzusznej polega na wykorzystaniu fal ultrasonograficznych, które emituje głowica aparatu, jaką lekarz przesuwa po powłokach brzusznych. Fale wnikają w głąb tkanek i po dotarciu do narządów powracają do głowicy, a ta przekształca echo odbicia na obraz widoczny na monitorze.