Nowalijki – co to znaczy?
Mianem nowalijek określa się młode warzywa, które pojawiają się w sezonie wiosennym w sprzedaży po raz pierwszy. Wybierając się na wiosenny targ, warto zwrócić uwagę na młode warzywa, które pojawiają się w sprzedaży po raz pierwszy. Są zwykle trochę mniejsze, od tych dojrzałych dostępnych latem, jednak niepowtarzalna chrupkość i sprężystość oraz aromat nadaje im wyjątkową wartość.
Najpopularniejsze nowalijki to:
- szczypiorek;
- sałata;
- cebula dymka;
- szczaw;
- rzodkiewki;
- młoda marchew;
- młoda pietruszka;
- pomidory;
- ogórki;
- botwinka;
- kapusta;
- pierzyca siewna (rzeżucha).
Nowalijki znajdujące się w ofercie sklepowej można podzielić na szklarniowe (dostępne przez dłuższy okres) i gruntowe (dostępne jedynie w okresie ich zbioru z pola uprawy). W swoim menu nowalijki są chętnie wykorzystywane przez catering dietetyczny we Wrocławiu, Łodzi, czy innych miastach gdzie dostępna jest oferta diety pudełkowej. Są doskonałym dodatkiem do sałatek, kanapek, zdrowych koktajli i zup kremów.
Wyhodowane w Polsce nowalijki szklarniowe pojawiają się w sprzedaży już w marcu, a te pochodzące z gruntu są dostępne dopiero w okresie maja i czerwca.
Które wobec tego wybrać? Jeżeli tylko jest taka możliwość, sięgaj po warzywa pochodzące z gruntu, najlepiej z upraw ekologicznych. Są zdrowsze i bezpieczniejsze dla człowieka, gdyż w trakcie ich produkcji nie wykorzystuje się szeroko pojętej chemii rolnej i syntetycznych środków ochrony roślin. Jako nawóz stosuje się kompost lub nawozy zwierzęce. Mają one bardziej intensywny smak i zapach, ze względu na wyższą dostępność do światła słonecznego. Dodatkowo zwykle do upraw szklarniowych stosuje się nawozy mineralne (w tym azotowe), które mogą kumulować się w znacznej mierze w korzeniu rośliny. Duże zagęszczenie wymaga stosowania środków ochrony roślin przed chorobami. Przed dopuszczeniem danej partii uprawy do sprzedaży kontrolowany jest poziom pestycydów i pozostałości nawozów. Najwięcej szkodliwych substancji pochłaniają przede wszystkim rzodkiewka, szpinak, kapusta, szczypiorek i sałata. Najmniejsze ilości azotanów kumulują ogórki i pomidory.
Nowalijki – dlaczego warto je spożywać?
Młode i świeże warzywa są bogatym źródłem witamin i składników mineralnych. Dodatkowo zawierają substancje bioaktywne o działaniu antyoksydacyjnym. Warzywa i owoce są też ważnym źródłem błonnika pokarmowego w diecie. Włókno pokarmowe zapewnia uczucie sytości, wpływa na pracę przewodu pokarmowego i reguluje rytm wypróżnień. Młode warzywa, szczególnie te świeże z tegorocznych zbiorów powinny być dodawane do każdego posiłku.
W okresie zimowym dostęp do świeżych warzyw i owoców jest mocno ograniczony, a w ofercie sklepów znajdują się importowane produkty, które przez długi proces od zbioru do talerza mogą nie w pełni spełniać nasze oczekiwania co do smaku, zapachu i konsystencji. Dodatkowo zwykle cena towarów pochodzących z zagranicy jest odpowiednio wyższa. Warto wówczas zwrócić uwagę na mrożonki, które są pełnowartościowym produktem, zastępującym świeże warzywa i owoce. Proces mrożenia jest jednym z bezpieczniejszych sposobów utrwalania żywności, w trakcie którego dochodzi jedynie do niewielkich strat witamin, szczególnie witaminy C.
Jednak nie można w żadnym razie porównywać doznań organoleptycznych związanych ze spożywaniem świeżych warzyw i owoców, do tych uprzednio zamrożonych.
Nowalijki przed spożyciem należy dokładnie umyć lub nawet namoczyć, aby pozbyć się pozostałości azotanów. Przechowywanie powinno odbywać się w warunkach chłodniczych, a przed włożeniem do lodówki należy nowalijki zawinąć w mokrą szmatkę lub wilgotny ręcznik papierowy.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
