Czym są haluksy?
Haluks to schorzenie dotykające palucha. Jego istota polega na nieprawidłowym ustawieniu palca wymuszonym przez zmiany w śródstopiu. Deformacja dużego palca, powoduje jego rotację w kierunku drugiego palca stopy. Zwyrodnienie jest przyczyną powstawania stanu zapalnego, który odpowiada za występowanie dolegliwości bólowych. Zmiana anatomiczna skutkuje odmienną biomechaniką w stopie, co może powodować liczne konsekwencje zdrowotne. Haluksy częściej dotyczą kobiet niż mężczyzn, ze względu na noszone przez panie obuwie na wysokim obcasie i delikatniejszy układ więzadeł.
Przyczyny haluksów
Uważa się, że w powstawaniu haluksów znacząca rolę odgrywają czynniki genetyczne, ale nie bez znaczenia jest też styl życia i inne choroby towarzyszące. Za jedną z ważniejszych przyczyn haluksów uważa się noszenie niewygodnego obuwia na wysokim obcasie o zwężonych czubkach. Haluksy są częstym problem ludzi otyłych, ponieważ nadmierna masa ciała wywiera nienaturalne obciążenie na kości stopy. Do chorób zwiększających ryzyko występowania palucha koślawego należą między innymi: dna moczanowa i reumatoidalne zapalenie stawów.
Jakie są objawy haluksów?
Haluksy nie są trudne do rozpoznania. Zwyrodnienie jest zwykle widoczne gołym okiem. Pacjenci zmagający się z haluksami skarżą się na ból, obrzęk i uczucie ucisku w przedniej części stopy. Trudności chorym nastręcza także zakładanie obuwia, szczególnie jeżeli jest ono wąskie. Pamiętaj, by nie leczyć haluksów na własną rękę. Haluksy mogą wymagać różnicowania z innymi zwyrodnieniami np. paluchem sztywnym, a niewłaściwie prowadzone leczenie, może przyczynić się do pogłębienia objawów.
Czy da się zapobiegać haluksom?
Najważniejszą zasadą, która należy stosować, by nie doprowadzić do pogłębienia się schorzenia, jest podjęcie leczenia na możliwie najwcześniejszym etapie choroby. W początkowej fazie stosuje się leczenie zachowawcze, według opinii większości ortopedów jeżeli przynosi ono ulgę pacjentowi i prowadzi do eliminacji bólu, nie ma konieczności przeprowadzania operacji. Kluczowe w zapobieganiu pogłębianiu się schorzenia jest noszenie wygodnego obuwia. Co kryje się pod pojęciem ,,wygodne obuwie”? Kupowane buty, powinny być w odpowiednim rozmiarze, by uniknąć nieprzemyślanych zakupów, pamiętaj, żeby dokładnie zmierzyć rozmiar swojej stopy. Ponadto kupowane produkty, powinny być dopasowane do twojej pięty, ale pozwalać na jej minimalny poślizg. Warto mieć na uwadze, że stopy nie są jednakowej długości, dlatego należy kupować buty odpowiadające rozmiarem dłuższej z nich.
Leczenie haluksów
Jak już zostało wspomniane w pierwszej kolejności w leczeniu haluksów, ortopedzi zalecają sięgnięcie po metody zachowawcze. Powstały obrzęk i ból można zmniejszyć przez stosowanie leków przeciwbólowy i preparatów minimalizujących opuchliznę.
Ból zmniejsza również noszenie specjalnie dobranych wkładek ortopedycznych bądź ortezy, umożliwiającej poprawne rozłożenie nacisków w stopie.
Kiedy operacja haluksów?
Gdy leczenie zachowawcze nie przynosi spodziewanych rezultatów, to znaczy pacjent wciąż odczuwa ból i cierpi w związku z trudnościami w poruszaniu się, warto rozważyć przeprowadzenie operacji. Innymi wskazaniami do zabiegu operacyjnego są:
- sztywność palucha;
- zniekształcenie palucha umożliwiające noszenie standardowego obuwia;
- przewlekły stan zapalny i opuchlizna nieustępujące po stosowaniu leków;
- ból w biodrze lub kolanie;
- nieprawidłowa postawa ciała spowodowana trudnościami w poruszaniu się.
Decyzja o operacji powinna być przedyskutowana z lekarzem prowadzącym. To właśnie ortopeda po zebraniu wywiadu i wykonaniu koniecznych badań stwierdza czy potencjalne korzyści wynikające z operacji przeważają nad ryzykiem z nią związanym. Do badań ułatwiających podjęcie decyzji o operacji należą: RTG, które ukazuje deformacje w obrębie palucha i badanie fizykalne, podczas którego lekarz dokonuje oceny uszkodzenia tkanek miękkich i przemieszczeń w obszarze stawu. Podczas wizyty specjalista przeprowadzi z tobą wywiad, w którym zapyta o schorzenia mogące mieć wpływ na ryzyko związane z operacją (np. cukrzycę lub choroby serca).
Jak przygotować się do operacji?
Przed operacją należy wykonać badania laboratoryjne, EKG, RTG klatki piersiowej i badanie ogólne moczu. Jeżeli przyjmujesz jakieś leki, powinieneś poinformować o tym fakcie swojego lekarza prowadzącego, ponieważ może istnieć konieczność ich odstawienia na jakiś czas przed operacją.
Rodzaje operacji haluksów
Istnieje kilka metod operacji haluksów, o jaka tym z nich będzie najodpowiedniejsza dla ciebie, zdecyduje lekarz kwalifikujący do zabiegu. Do najpopularniejszych typów zabiegów przeprowadzanych w walce z tym zwyrodnieniem, należą:
- egzostektomia- czyli rzadka procedura, stosowana u pacjentów bez skrzywienia palucha, za to z przerostem kości;
- naprawa ścięgien i więzadeł palucha- polega na rozluźnieniu ściśniętych tkanek i skróceniu tych, które są zbyt luźne;
- artrodeza- ten rodzaj zabiegu zakłada usunięcie uszkodzonych powierzchni stawowych i utrzymanie pozostałych powierzchni przy użyciu płytek, drutów lub specjalnych śrub;
- osteotomia- czyli chirurgiczne nacięcie i przywrócenie prawidłowej pozycji stawu;
- artroplastyka z resekcją- to procedura przeznaczona dla starszych pacjentów, polegająca na usunięciu uszkodzonej części stawu.
Postępowanie po operacji
Po zabiegu konieczne jest noszenie specjalnego obuwia ortopedycznego, po to, by uniknąć nadmiernego obciążania operowanej stopy. Pacjenci muszą poruszać się w usztywnieniu zwykle przez 6 do 8 tygodni. Należy dbać o czystość opatrunków i zmieniać je zgodnie z zaleceniami. Aby utrzymać efekt operacji, zaleca się wykonywanie specjalnych ćwiczeń, które dobiera dla pacjenta wykwalifikowany fizjoterapeuta.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
