Druga połowa lat 50. XX wieku w Polsce to czas odwilży projektowej. Spod uniesionej nieco żelaznej kurtyny przebija się powiew nowego, wnosząc do polskiej sztuki atmosferę Zachodu. Nie ominęło to także designu – odtąd w odniesieniu do obiektów użytkowych najchętniej posługiwano się terminem „nowoczesny”. Wystawa „Design. Oblicza nowoczesności” w DESA Unicum oferuje szeroki wybór obiektów wykonywanych seryjnie, ale i tych eksponujących indywidualne możliwości projektantów. Meble, porcelana, szkło, a nawet… warszawski neon. Bogata kolekcja designu to gratka dla miłośników pięknych, nowoczesnych wnętrz i sztuki użytkowej.
Neon „Jubiler” – symbol nowoczesnej Warszawy
Neon to nocny książę październikowej wystawy designu w DESA Unicum. W latach 80. XX w. rozświetlał szarą rzeczywistość Warszawy rogu ulicy Kruczej i Alei Jerozolimskich. Cała kompozycja składała się z trzech części: dużego neonu u góry budynku, elementu dekoracyjnego łańcucha na całej elewacji oraz prezentowanego na aukcji napisu „Jubiler”, liczącego niemal 3 m szerokości i ponad 2 m wysokości. Należy podkreślić, że neon był nie tylko reklamą marki, ale przede wszystkim symbolem nowoczesności, atrakcją dzielnicy i punktem orientacyjnym miasta. Był broszką ówczesnej rzeczywistości z charakterystyczną typografią i stylizowanym francuskim „r”, kaligraficznie podkreślającym cały napis. Wykonawcą neonu było Stołeczne Przedsiębiorstwo Instalacji Reklam Świetlnych, firma, która jako pierwsza po wojnie zajęła się reklamą świetlną i szeroko pojętą informacją wizualną.
Najmodniejszy regał tego roku
Można śmiało powiedzieć, że Wystawa Światowa z roku 1958 dała impuls do kształtowania się stylu, który przeszedł do historii pod nazwą brukselski. Miał on ogromny wpływ na koncepcje projektowe przedmiotów dekoracyjnych i użytkowych Europy Środkowej, a szczególnie rozgościł się w Czechosłowacji. Prezentowane na wystawie cztery eksponaty – dwie komody, stolik kawowy oraz regał – to kwintesencja stylu brukselskiego. Zwłaszcza ponadczasowy regał projektu Ludvika Volaka, wykonany z fantazyjnie ułożonych pasm sklejki, przeżywa obecnie renesans i zyskuje wciąż nowych miłośników. To wielofunkcyjny mebel, który może służyć jako regał na książki, kwietnik, a nawet jako ścianka oddzielająca wnętrze. Wyróżnia się na tle innych mebli epoki oraz tych powstających dzisiaj – półki tworzą ciekawą geometryczną kompozycję, na której znajdzie się miejsce na wszystko. Regał powstał w firmie Dřevopodnik Holešov, która została założona w 1958 roku i specjalizowała się w tworzeniu wysokiej jakości mebli drewnianych.
Ozdoby do każdego wnętrza
Na wystawie „Design. Oblicza nowoczesności” nie zabrakło też szerokiego wyboru drobnych przedmiotów codziennego użytku, takich jak patery, serwisy do kawy, wazony oraz wszelkiego rodzaju figurek ozdobnych. Obecne na ekspozycji i podczas aukcji dekoracje rewelacyjnie sprawdzą się zarówno w nowoczesnych mieszkaniach, jak i tych urządzonych w stylu vintage. Dzięki przystępnym cenom dostępne są dla każdego, nie tylko dla kolekcjonerów. Jednym z najważniejszych zadań postawionych przed projektantami Instytutu Wzornictwa Przemysłowego pod koniec lat 50. było stworzenie kameralnej rzeźby dostosowanej do niewielkiego metrażu ówczesnych mieszkań. W przeciwieństwie do zazwyczaj okazałych figur z fajansu, porcelany czy brązu, które zdobiły wnętrza doby belle époque i międzywojnia, nowe formy były niewielkich rozmiarów, lekkie i z łatwością mieściły się na półkach regału czy meblościanki. Jednym z niekwestionowanych mistrzów figurek był Lubomir Tomaszewski. Oprócz figur zwierzęcych – chartów, wielbłądów, byków czy lisów – niezwykle elegancką formą wyróżniały się postaci ludzkie, a zwłaszcza kobiece. Zgodnie z wypracowanymi przez twórców epoki założeniami projektant ukazywał postaci w sposób sumaryczny, ograniczając się do uwypuklenia jednej głównej cechy. Była ona jednak tak dobitnie podkreślona, że pomimo silnego uproszczenia detalu, a wręcz pozbawienia postaci pewnych elementów, z łatwością rozpoznajemy uchwyconą w muzycznym uniesieniu „Śpiewaczkę” czy przywodzącą na myśl skojarzenia z tym, co odległe i egzotyczne, „Kobietę egzotyczną”. Na wystawie oprócz figurek Lubomira Tomaszewskiego znalazły się także przedstawiające zwierzęta formy Mieczysława Naruszewicza z porcelitu, które odnajdą się także we współczesnych wnętrzach.
Oprócz wystawy „Design. Oblicza nowoczesności” w ramach DESA DESIGN DAYS w domu aukcyjnym DESA Unicum zaplanowano wiele ciekawych spotkań i bezpłatnych wykładów dostępnych dla wszystkich. Jednym z nich jest oprowadzanie po wystawie szkła Aleksandry Kujawskiej z udziałem artystki. W showroomie DESA Home zaprezentowane zostanie 11 wazonów z nowej serii „In My Forest”, stworzonej specjalnie do kolekcji DESA Home Today i zrealizowanej w Hucie Szkła Tadeusza Wrześniaka pod Tarnowem. Aleksandra Kujawska to obecnie jedno z najważniejszych nazwisk polskiego designu. Artystka znalazła się w tym roku wśród nagrodzonych tytułem must have, przyznawanym podczas Łódź Design Festival, który wyróżnia najlepsze polskie produkty, pochodzące od rodzimych projektantów i producentów.
