W polskich szkołach, w których uczą się dzieci i młodzież bez polskiego obywatelstwa, dyrektorzy mogą (nie muszą) zatrudnić asystenta międzykulturowego. Do tej pory – jak podał Portal Samorządowy – jedynym formalnym wymogiem dla takich asystentów była znajomość języka kraju pochodzenia dziecka.
Nowe stanowisko pracy w szkołach – stanowisko asystenta międzykulturowego – przewidziano w projekcie ustawy zmieniającej specustawę dotyczącą pomocy obywatelom Ukrainy.
Rola asystenta międzykulturowego
Dotychczas ten zawód istniał, ale pod względem prawnym był traktowany po macoszemu. „Asystentka lub asystent nie musieli posiadać wykształcenia wyższego i/lub pedagogicznego” – pisze Portal Samorządowy. I dodaje: „przepisy nie określały także wymiaru czasu asystentek i asystentów pracy ani minimalnej liczby dzieci, która uzasadniałaby zatrudnienie asystentki bądź asystenta. Pozostaje to w gestii dyrektorki lub dyrektora szkoły”.
W nadchodzącym roku szkolnym – jak poinformował Portal Oświatowy – asystentem międzykulturowym będzie mogła być osoba, która „nie ma obywatelstwa polskiego”, ale „zna język polski w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, który nie zna języka polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki”.
Asystent międzykulturowy ma udzielać pomocy uczniom w kontaktach ze środowiskiem szkolnym oraz współdziałać z ich rodzicami i szkołą.
Zdecyduje dyrektor
Nowelizacja przewiduje, że przy zatrudnianiu asystenta międzykulturowego będą stosowane przepisy rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i wynagradzania pracowników samorządowych.
Zatrudnienie asystenta pozostanie do decyzji dyrektora szkoły i będzie możliwe tylko w placówkach, w których uczą się dzieci bez polskiego obywatelstwa.
Asystent międzykulturowy formalnie nie będzie ani nauczycielem, ani innym pracownikiem pedagogicznym. Jedyną dopuszczalną formą współpracy z asystentem jako pracownikiem samorządowym będzie umowa o pracę.
Potrzeba asystentów
Pomoc asystentów międzykulturowych jest niezbędna nie tylko dla uczniów z Ukrainy. W polskich szkołach uczą się również dzieci z Białorusi, Rosji, Wietnamu, Gruzji czy Kazachstanu.
Szkoły stają się coraz bardziej wielokulturowe, niezależnie od sytuacji na Ukrainie. Rosnąca migracja do Polski zmienia charakter krajowego szkolnictwa. Potrzeby rosną wraz z deklaracjami wielu zagranicznych rodzin o planowaniu długoterminowego pobytu w naszym kraju.
Polska szkoła musi przygotować się na przyjmowanie kolejnych uczniów z różnych kultur, dlatego rola asystenta międzykulturowego staje się coraz ważniejsza w procesie integracji tych uczniów. Nowe przepisy mają na celu poprawę tej sytuacji, ale ich pełne wdrożenie jeszcze przed nami.
